2024-03-28T12:11:48Z
https://ep.yazd.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=195
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
اثر ریسک درآمد بر نرخ پسانداز ناخالص داخلی: مطالعه موردی ایران (برآورد تابع پسانداز ملی در ایران با تاکید بر نااطمینانی درآمد ملی)
محمدعلی
احسانی
مریم
خلیلی اصل
در این مقاله چگونگی اثرات عوامل تعیینکنندهی پسانداز، به ویژه اثر ریسک درآمد به عنوان یکی از متغیرهای مهم و موثر بر پسانداز در ایران طی دورهی زمانی 1359 تا 1389 با بکارگیری روش حداقل مربعات معمولی (OLS) مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق، به منظور بررسی تأثیر ریسک درآمد بر نرخ پسانداز، انحراف معیار تولید ناخالص داخلی به عنوان نمایندهای برای ریسک درآمد در نظر گرفته شده است. نتایج تجربی تحقیق، دلالت بر تأثیر مثبت و معنیدار ریسک درآمد بر نرخ پسانداز داشته است. به عبارت دیگر، با افزایش نااطمینانی، عدم مطلوبیت برای مصرفکنندگان ریسکگریز به وجود میآید. مصرفکنندگان به تخصیص مصرف از زمان حال به آینده میپردازند تا عدم مطلوبیت را کاهش دهند. در نتیجه پس انداز افزایش مییابد که اثر انگیزههای احتیاطی بر پسانداز را تأیید میکند. همچنین وجود آثار مثبت نرخ رشد اقتصادی، نرخ بهره اسمی روی سپردههای بانکی، نرخ تورم، و نسبت خالص صادرات به تولید ناخالص داخلی بر نرخ پسانداز تأیید میشود.
نرخ پس انداز ناخالص داخلی
ریسک درآمد
ایران
روش حداقل مربعات معمولی
2016
10
22
1
19
https://ep.yazd.ac.ir/article_853_d8d9810b7a9924650bcf5639d3880097.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
تاثیر رانت نفتی بر کیفیت نهادها در اقتصادهای نفتی
حمید
توفیقی
حسن
یحیوی رازلیقی
این مقاله سعی دارد تا با تمرکز بر پدیده رانتجویی، رابطه میان رانت نفت و کیفیت نهادها را توضیح دهد. بر این اساس استدلال میشود بسته به سطح کیفیت نهادی هر کشور، ظرفیت و آستانه ویژهای برای جذب و به کارگیری مناسب رانت نفت وجود دارد که فراتر از آن آستانه هر مقدار اضافی رانت نفت، دارای اثر منفی بر سطح کیفیت نهادها است. در صورت افزایش ملایم (پایینتر از سطح آستانهای) رانت و درآمدهای نفتی، کشور به خوبی این درآمدها را جذب و به طور مولد در اقتصاد به کار میگیرد. اما وقتی که ذخیره این منابع طوری افزایش مییابد که از حد آستانهای گذر میکند، سود مورد انتظار فعالیت رانتجویی بیشتر میشود و در این حالت تمایل به فعالیتهای رانتجویی در مقایسه با فعالیتهای تولیدی افزایش مییابد و به دنبال آن کیفیت نهادها تضعیف میشود. رابطهی رانت نفت و کیفیت نهادی بوسیله منحنیای به شکل U وارونه نمایش داده شده است. نتایج تجربی بدست آمده با استفاده از شاخصهای شش گانه کیفیت نهادی، طی دوره 1996-2011 برای کشورهای با اقتصاد نفتی، رابطه به شکل U وارونه میان رانت نفت و شاخصهای حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی، حاکمیت قانون و کنترل فساد را نیز تایید میکند.
رانت نفت
کیفیت نهادی
شاخص کافمن
2016
10
22
21
40
https://ep.yazd.ac.ir/article_889_1a742e77c4f985c04aa79ab36cc2c3fd.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه کالاهای اساسی بر رفاه خانوار (مطالعه موردی: شهر اصفهان)
منیر
صادقی
نعمت اله
اکبری
هادی
امیری
یکی از سیاستهای رایج در کشورهای در حال توسعه و حتی کشورهای توسعهیافته اتخاذ سیاستهای حمایتی مناسب و پرداخت یارانه است. اما پرداخت یارانهها از جمله یارانه کالاهای اساسی معایبی داشته که کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه را به سمت هدفمندسازی یارانهها سوق داده است و این رویکرد اثراتی را بر رفاه خانوار خواهد داشت. این مقاله درصدد ارزیابی اثرات هدفمندسازی یارانه کالاهای اساسی مورد مطالعه (غلات و نان، گوشت، لبنیات و تخم پرندگان، روغنها و چربیها، میوهها و خشکبار، سبزیجات و حبوبات، قند و شکر و گروه سایر) بر رفاه خانوارهای مناطق شهری استان اصفهان و شناسایی ترتیب آسیبپذیری دهکهای درآمدی از تغییرات قیمت مواد غذایی میباشد. برای این منظور، از نظریهی تقاضا و به طور خاص از سیستم مخارج خطی به روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط (SUR) در برآورد معادلات تقاضا و سپس معیارهای تغییرات جبرانی و تغییرات معادل جهت ارزیابی تغییر رفاه مصرفکنندگان استفاده شده است. تخمین سیستم تقاضا بر اساس دادههای هزینه-درآمد خانوارهای شهری استان اصفهان و برای دوره زمانی 1390-1383 انجام شده است. نتایج حاصل از محاسبه تغییرات جبرانی و تغییرات معادل 4 گروه کالای خانوار شهری استان اصفهان که با شکست ساختاری روبهرو نبوده است در سال 1390، نشاندهنده کاهش رفاه خانوارها بعد از هدفمندسازی یارانه کالاهای اساسی میباشد. همچنین بر اساس دادههای توصیفی موجود از هدفمندسازی یارانهها نیز میتوان بیان کرد که خانوارهای شهری استان اصفهان در سال 1390 دچار افت رفاه شدهاند. در سال 1390 دهک اول درآمدی، آسیبپذیرترین دهک در مقابل افزایش قیمتها بوده است.
کالاهای اساسی
سیستم مخارج خطی
تغییرات جبرانی
تغییرات معادل
رفاه مصرفکننده
2016
10
22
41
64
https://ep.yazd.ac.ir/article_890_39e35c582d86b876962ee550ee08af13.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
بررسی آثار رفاهی و زیستمحیطی سیاست قیمتگذاری غیر متوازن بر سوختهای فسیلی به تفکیک مناطق مختلف در ایران با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای منطقهای
مهدی
اکابری تفتی
فرهاد
خداداد کاشی
یگانه
موسوی جهرمی
علی اکبر
خسروی نژاد
در این مطالعه اثرات سیاست قیمتگذاری غیر متوازن بر سوختهای فسیلی به تفکیک مناطق مختلف در ایران مورد بررسی قرار میگیرد. به این منظور ابتدا نرخ بهینه مالیات بر کربن بر اساس میزان تمایل به پرداخت خانوارها برای گریز از آثار زیانبار آلودگی با استفاده از الگوی قیمت هدانیک محاسبه میشود و بر اساس مقادیر آن استانهای ایران در 8 منطقه طبقهبندی میشوند. پس از آن با شبیهسازی اثر مالیات بر آلودگی به میزان کربن موجود در سوختهای فسیلی و اعمال سیاست قیمتگذاری غیر متوازن، با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای منطقهای، آثار رفاهی و زیستمحیطی این سیاست در 31 دوره 10 ساله (1700-1390) بررسی میگردد. بر اساس نتایج تحقیق با اعمال سیاست قیمتگذاری غیر متوازن بر سوختهای فسیلی، سطح خسارتهای زیستمحیطی به واسطه انتشار آلودگی بر این حاملهای انرژی به طور معنیداری کاهش مییابد ولی تغییرات سطح رفاه خانوارها به لحاظ آماری معنیدار نمیباشد. بنابراین اعمال سیاست قیمتگذاری غیر متوازن بر سوختهای فسیلی جهت ارتقاء کیفیت محیط زیست توصیه میشود.
الگوی تعادل عمومی پویای منطقهای
آثار رفاهی و زیستمحیطی
قیمتگذاری غیر متوازن
هزینههای آلودگی محیط زیست
2016
10
22
65
84
https://ep.yazd.ac.ir/article_870_1076f2b8fae28d2ee2a9900af0949247.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
اثرات ادوار تجاری بر نرخ مرگ و میر در استانهای ایران
مرضیه
غفاری گولک
لطفعلی
عاقلی
علیرضا
ناصری
حسین
صادقی
رشد اقتصادی و بهبود سلامت از جمله مسائل اصلی مورد بحث در توسعه اجتماعی و سیاست عمومی یک کشور محسوب میشوند. اقتصاد در هنگام رکود و رونق بر شیوه زندگی، وضعیت سلامت و هزینههای افراد اثرگذار است. یافتههای مطالعات گذشته نشان میدهد که ارتباط بین سلامت و اوضاع اقتصادی مبهم و در شرایط متفاوت، متناقض است. بنابراین نگرانی در مورد چگونگی اثرگذاری شرایط اقتصادی بر سلامت افراد امری طبیعی به نظر میرسد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات ادوار تجاری بر نرخ مرگ و میر (به عنوان یک شاخص اساسی از سلامت) در استانهای ایران در دوره 89-1381 با روش دادههای ترکیبی انجام شده است. برای این منظور از تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخصی برای فعالیت اقتصادی (ادوار تجاری) استفاده شده است. همچنین اثرات متقابل بیکاری و سطوح فعالیت اقتصادی نیز در نظر گرفته شده است. متغیر شهرنشینی و آلودگی هوا نیز به عنوان شاخصهای مکمل دیگر برای تبیین نرخ مرگ و میر در نظر گرفته شدهاند.
نتایج بررسی نشاندهنده رابطهای منفی بین مرگ و میر و تولید ناخالص داخلی سرانه است. ضریب اثرات متقابل بیکاری و سطوح فعالیت اقتصادی نیز منفی شده یعنی با افزایش GDP، رابطه بین بیکاری و مرگ و میر منفیتر میشود (بیکاری بیشتر موجب مرگ و میر کمتر است). همچنین رابطهای مثبت بین مرگ و میر و شهرنشینی و نیز مرگ و میر و آلودگی هوا وجود دارد.
ادوار تجاری
بیکاری
نرخ مرگ و میر
ایران
2016
10
22
85
110
https://ep.yazd.ac.ir/article_880_9dafe0f37bdc7822b0894e8fd630ddbc.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
اثر دینداری بر تعاون: ارزیابی رفتار دانشجویان در بازی کالای عمومی
حبیب
انصاری سامانی
علیرضا
پورفرج
محمدتقی
گیلک حکیم آبادی
همافزایی در رفتارهای جمعگرایانه عاملان اقتصادی، منفعت فردی را همراستا با منفعت جمعی قرار میدهد. مقاله حاضر در پی بررسی رابطه بین دینداری و تعاون از یک مطالعة آزمایشگاهی بهره برده است. از این رو بازی کالای عمومی در دو تکرار "انگیخته" و "فرضی" طی 5 گام بر روی نمونه تصادفی 138 نفره از جامعه دانشجویان دانشگاه مازندران در اسفند92 تا فروردین 93 انجام پذیرفت. متغیرهای دینداری و ابعاد شخصیت بعد از اجرای بازی توسط پرسشنامههای استاندارد اندازهگیری شد. نتایج رگرسیون پسرونده نشان میدهد که در گام اول بازی کالای عمومی کمکهای بیشتری توسط افراد با نمره بالا در زیرشاخص اخلاقیات و عبادیات ارائه شد. رابطه بین دینداری و مشارکت در عرضة کالای عمومی در مراحل بعدی بازی با پول فرضی حفظ اما در بازی انگیخته قطع شده است. یافتهها نشان میدهد که انگیزه مادی باعث رفتارهای اصلاحی برای حفظ همکاری گروهی شده، اما حذف انگیزه مادی، واکنش مشارکتکنندگان شرطی به رفتار سواری کنندگان مجانی را تشدید نموده و در نهایت سطح همکاریها به طور معنیداری کاهش یافته است. رفتار بازیکنان در آزمایش کالای عمومی نشان میدهد که مشارکت آنها بستگی به سطح مشارکت جمع دارد. آنها تمایل دارند مشارکت خود را حول میانگین مشارکت جمعی نگه دارند. دلالت سیاستی چنین رفتاری مراقبت برای جلوگیری از رفتار سواری مجانی حتی با هزینههای بالاتر از درآمد از دست رفته ناشی از آن است.
سرمایه اجتماعی
تعاون
ابعاد شخصیت
بازی کالای عمومی
همیاری
2016
10
22
111
133
https://ep.yazd.ac.ir/article_871_6824e458e0e5328b24f66a109c246c73.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
ارزیابی تاثیر ناسازگاری زمانی بر تورم در ایران با رویکرد FOMC
حسین
عباسی نژاد
یزدان
گودرزی فراهانی
سید پرویز
جلیلی کامجو
در اقتصاد کلان، مصادیق ناسازگاری زمانی را در مواردی مانند مصالحهی بین تورم و بیکاری میتوان یافت. به طور کلی مفهوم ناسازگاری زمانی اشاره به تفاوت بین بهینه بودن بر اساس گذشته و بر اساس آینده دارد. با یک نرخ معین بیکاری هر گاه نرخ انتظاری مردم از تورم پائین باشد، نرخ تورم در عمل نیز پائین خواهد بود. این امر به بانک مرکزی و مقامات این انگیزه را میدهد تا بر اساس ناسازگاری زمانی و قدرت صلاحدیدی خود سعی بر اجرای سیاست جهت کاهش نرخ بیکاری و افزایش رفاه جامعه داشته باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر به ارزیابی مساله ناسازگاری زمانی و اثرات آن بر تورم پرداخته و به دنبال وجود یا عدم وجود ناسازگاری زمانی سیاست پولی و میزان آن در تورم ایران است. برای این منظور با استفاده از مدل ارائه شده توسط کلارک و همکاران (1999) و ریچارد ماش (2000) به آزمون این مساله برای اقتصاد ایران در دوره زمانی 1393-1350 پرداخته شده است. نتایج نشان دهنده این موضوع بود که طی سالهای ذکر شده برای اقتصاد ایران، مساله ناسازگاری زمانی وجود داشته است و تورش تورمی از 68/9% در دوره زمانی 1373-1350 به 15/8% در دوره 1393-1374 کاهش یافته به این مفهوم که تورم ناشی از ناسازگاری زمانی در سیاست پولی در دوره 1373-1350 در مقایسه با دوره 1393-1374 بیشتر بوده است.
تورم
ناسازگاری زمانی
تورش تورمی
سیاست تعهد
صلاحدید
2016
10
22
135
157
https://ep.yazd.ac.ir/article_891_2f3ab830b717e5d88aa05d2fce6fae30.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
رویکرد غیر خطی اتورگرسیو انتقال ملایم در بررسی اثر پسانداز بر رشد اقتصادی: مطالعه موردی ایران
غلامرضا
زمانیان
مجید
هاتفی مجومرد
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر تغییرات پسانداز بر رشد اقتصادی ایران در چارچوب روش غیر خطی اتورگرسیو انتقال ملایم طی سالهای 1355 تا 1391 است. در این راستا الگوی خطی در برابر الگوی غیر خطی مورد آزمون قرار گرفت و مشخص شد که مدل غیر خطی، به مراتب دارای برازش مناسبتری است. سپس با استفاده از آزمون تراسورتا، مدل غیر خطی لجستیک تصریح گردید. بر اساس مدل غیر خطی لجستیک، تغییرات متغیرهای مستقل به سه قسمت (آستانه بالای تغییرات، آستانه پایین تغییرات و آستانه وسط تغییرات) تقسیم گردید.
نتایج بیانگر آن بود که با حرکت از آستانه پایین به سمت حد متوسط، اثرات ضرایب متغیرهای تفاضلی تولید ناخالص داخلی، پسانداز و همچنین خطای دوره قبل کاهش مییابد. این اثر کاهشی در متغیر موهومی اثرات جنگ که به صورت برونزا وارد مدل گردیده نیز خود را نشان داد. سپس با حرکت از آستانه متوسط به سمت آستانه بالا این روند عکس شده و افزایش مییابد. در هر سه آستانه، اثرات تغییر پسانداز و تولید ناخالص داخلی دوره قبل به ترتیب کمترین و بیشترین اثر را بر تولید تفاضلی دوره بعد دارد.
پسانداز
رشد اقتصادی
اتورگرسیو انتقال ملایم
تخمین غیر خطی
2016
10
22
159
187
https://ep.yazd.ac.ir/article_883_ccd38be4e75907e412daae71ae62748c.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
اثرات وفور درآمدهای نفتی بر نظام تصمیمگیری عوامل و سهم بخش خصوصی در اقتصاد ایران
بهنام
ابراهیمی
حسین
اسماعیلی رزی
شیرین
شیرعلی
وفور درآمدهای نفتی، علاوه بر تأمین منابع مالی لازم برای اجرای برنامههای اقتصادی، متضمن بروز آثار و پیامدهای منفی قابل توجه بر بخشها و نهادهای مختلف اقتصاد نیز هست. از جمله مهمترین آثار وفور درآمدهای نفتی، اختلال در نظام تصمیمگیری عوامل اقتصادی است. بروز این اختلالها منجر به انحراف تصمیم خانوارها و دولت از شرایط بهینه در مورد نرخ پسانداز و سرمایهگذاری (در سرمایههای فیزیکی و انسانی)، اندازه و ساختار بهینه بودجه، کسر بودجه و سیاستهای تجاری خواهد شد. در نتیجه، سهم دولت از اقتصاد (تصدیگری دولت)، به طور مداوم افزایش یافته و بخش خصوصی کوچکتر خواهد شد. در این مطالعه، در قالب یک الگوی جامع معادلات همزمان و با استفاده از دادههای سالهای 1390-1363، ضمن تبیین ریشهها و نحوه بروز آثار یاد شده، ابزارهای سیاستی مناسب برای کنترل و حذف آنها معرفی خواهد شد. بر اساس نتایج مطالعه، مناسبترین ابزار سیاستی، ابزاری است که ضمن بهرهمندی اقتصاد از درآمدهای نفتی، مانع از انتقال نوسانات این درآمدها به اقتصاد شود.
درآمدهای نفتی
نظام تصمیمگیری عوامل اقتصادی
سهم دولت و بخش خصوصی
2016
10
22
189
218
https://ep.yazd.ac.ir/article_882_34e71c4c6a8fbeb764714f3e790d8eb9.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
برآورد کشش جانشینی میان مصرف خصوصی و مخارج دولتی در ایران و کشورهای 8D
بهزاد
سلمانی
حسین
اصغرپور
سعید
ابراهیمی
سیاستهای مالی به ویژه مخارج دولتی به عنوان ابزار سیاستی مهمی برای تاثیرگذاری بر متغیرهای حقیقی محسوب میشود. چگونگی رابطه میان مخارج دولتی و مصرف بخش خصوصی همواره یکی از مسائل مورد توجه سیاستگذاران بوده است. در این مقاله با محاسبه کشش جانشینی درون دورهای و بین دورهای، رابطه میان مخارج دولتی و مصرف خصوصی در ایران وکشورهای 8D مورد آزمون قرار گرفته است. برای این منظور با استفاده از دادههای سری زمانی و پانل مصرف خصوصی سرانه، مخارج دولتی سرانه و قیمت نسبی طی دوره 1987 - 2012 رابطه بلندمدت میان متغیرها برای همه کشورها با بکارگیری روش حداقل مربعات کاملا اصلاح شده (FM-OLS) و روش همانباشتگی پانل برآورد گردید. نتایج حاصل از برآورد مدل (FM-OLS) حاکی از تایید فرضیه جانشینی میان مخارج دولتی و مصرف خصوصی در ایران و کشورهای 8D (به جز اندونزی) است. همچنین نتایج آزمون همانباشتگی پانل و برآورد مدل به روش حداقل مربعات پویا (DOLS) نیز رابطه جانشینی میان مخارج دولتی و مصرف بخش خصوصی در کشورهای مورد مطالعه را تأیید میکند.
مخارج مصرفی خصوصی
مخارج دولتی
کشش جانشینی
روش FM-OLS
همانباشتگی پانل
2016
10
22
219
246
https://ep.yazd.ac.ir/article_881_1c8c07ef7b9b13643a97bc48f92028c2.pdf
سیاست گذاری اقتصادی
2645-3967
2645-3967
1395
8
16
فایل PDF کامل مقالات
2016
10
22
1
269
https://ep.yazd.ac.ir/article_932_4b018ddbc19823710edede04f60d9199.pdf