سنجش آثار و تبعات کاهش تولید بخش کشاورزی بر اقتصاد در چارچوب الگوی اصلاح شده ی ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) عرضه محور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده‌ی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

2 عضو گروه پژوهشی اقتصاد جهاد دانشگاهی واحد تربیت مدرس

3 کارشناس اقتصاد وزارت امور اقتصادی و دارایی

چکیده

بر اساس اعلام کارشناسان هواشناسی کاهش میزان بارندگی سال 1389 در 45 سال اخیر بی‌سابقه بوده و به طور میانگین بارش در استان‌های کشور 70 تا 80 درصد کاهش داشته است. آنچه مسلم است کاهش بارندگی به طور مستقیم بیشترین تأثیر را در بخش کشاورزی می‌گذارد و برآوردهای اولیه حاکی از کاهش 20 تا 25 درصدی تولید محصولات کشاورزی در سال آینده است. در این مقاله نشان داده می‌شود که به علت وجود پیوندهای متقابل تولید، درآمد و مصرف در ساختار اقتصاد، کاهش تولید نه فقط منجر به کاهش تولید سایر بخش‌ها و کل اقتصاد می‌گردد، بلکه موجب کاهش درآمد عوامل تولید و کاهش درآمد نهادهای جامعه نیز خواهد شد. در راستای این ملاحظات، سؤال اصلی این است که «آثار و تبعات اقتصادی و اجتماعی کاهش تولید کشاورزی از منظر تقاضا کننده واسطه‌ای از سایر بخش‌ها و از منظر عرضه‌کننده‌ی واسطه‌ای به سایر بخش‌ها چه میزان منجر به کاهش تولید سایر بخش‌ها، کاهش درآمد عوامل تولید و درآمد نهادهای جامعه خواهد شد؟». الگوهای متعارف SAM به دلایل مختلف برای پاسخ به سؤال مطرح شده نامناسب است و بدین ترتیب نیاز به الگوی اصلاح شده SAM به شکل الگوی SAM عرضه محور از منظر بخش تقاضاکننده و بخش عرضه‌کننده دارد. یافته‌ها بر مبنای ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1385 نشان می‌دهند که آثار و تبعات مستقیم و غیر مستقیم کاهش 25 درصد تولید بخش کشاورزی از منظر تقاضاکننده منجر به کاهش 2/3 درصد ارزش افزوده‌ی کشور منهای ارزش افزوده‌ی بخش کشاورزی می‌گردد، رقم متناظر از منظر عرضه کننده 2/4 درصد است.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measurement of Decrease of Agricultural Output to the Total Output in the Framework of Supply-Driven SAM

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Banouei 1
  • Farshad Momeni 1
  • Hamid Amadeh 1
  • Zahra Zakeri 2
  • Mehdi Karami 3
1 Faculty of Economics at University of Alameh Tabatabaei
چکیده [English]

According to meteorology experts, the average rainfall in the current year has decreased to around 70% to 80%, which is the worst in the past 45 years. The initial estimates of such a situation show a decrease of 20% to 25% in the agricultural output. In this article, we show that, due to intersectoral relationship between agriculture and the other sectors of the economy, the fall in the agricultural output  directly and indirectly reduces the output of the other sectors and the total output, factor income, and household income as well. Such observation raises the question, “to what extent the fall in the output of agricultural as a purchaser from the other sectors and as a seller to them  would affect the total output, factor and household income of the country?” The use of conventional SAM models is not appropriate and, therefore, requires modified SAM models based on the Supply-Driven SAM. Using the 2006 SAM, the overall results show that a 25% decrease in the agricultural output as a purchasing sector brings about a 3.2% decrease in GDP of the country, whereas the corresponding decrease as a selling sector is 4.2%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supply-Driven SAM
  • Mixed Model
  • Constrained Supply Model
  • Leontief Backward Multipliers
  • Ghosh Forward Multipliers