بررسی اثرات حذف یارانه نان بر تقاضای گروه‌های کم‌درآمد و با درآمد بالا در مناطق شهری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد واحد اهواز

10.29252/jep.9.17.173

چکیده

هدف اصلی در این تحقیق پاسخ دادن به این سؤال است که آیا نحوه‌ی عکس‌العمل گروه‌های درآمدی پایین و بالا ناشی از حذف یارانه نان به یک صورت است یا خیر؟ این کار با استفاده از داده‌های ترکیبی سالیانه‌ی 1393-1376 برای گروه‌های درآمدی پایین و بالا با استفاده از تابع تقاضای AIDS و روش برآورد سیستم معادلات به ‌ظاهر نامرتبط (SUR) صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نان برای هر دو گروه کم‌درآمد و با درآمد بالا کالایی کم‌کشش و ضروری است. به‌طوری‌که با افزایش 100 درصدی قیمت نان، گروه کم‌درآمد 48 درصد و گروه با درآمد بالا 25 درصد از تقاضای خود را کاهش می‌دهند. بررسی کشش متقاطع برای گروه‌های کم‌درآمد نشان می‌دهد که غلات کالایی جانشین، آرد و رشته کالایی تقریباً مستقل و غذای خارج از خانه کالایی مکمل برای نان است و کشش متقاطع برای گروه‌های با درآمد بالا نشان می‌دهد که غلات و غذای خارج از خانه کالایی جانشین و آرد و رشته کالایی تقریباً مستقل برای نان است. از دیگر نتایج تحقیق این است که گروه کم‌درآمد و با درآمد بالا نسبت به افزایش قیمت غلات و آرد و رشته حساسیت زیادی از خود نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study of the Effects of Eliminating Bread Subsidies on the Demand of Low-income and High-income Segments in Iranian Urban Areas

نویسندگان [English]

  • Hassan Farazmand 1
  • Sayede Mahshid Nateghi Shahrokni 2
1 Associate of Shahid Chamran University of Ahvaz
2 M.Sc. of Economic
چکیده [English]

The main objective of this study is to answer the question whether the elimination of bread subsidies has had any effect on high- and low-income groups in same manner? The study was done using the annual data from 1997 to 2014 for low- and high-income groups by estimating the AIDS demand function and the seemingly unrelated (SUR) equation system. The results show that bread is a low-elasticity and necessary commodity for both low-income and high-income groups, such that, by a 100-percent increase in bread price, low-income and high-income groups lower their demands by 48 percent and 25 percent respectively. The study of cross-elasticity for low-income groups shows grains as an alternative for bread, flour and noodles as almost independent food stuffs, and take-out foods as complementary to bread. Also, the cross elasticity of high-income groups shows that grains and take-out foods are alternatives to bread, while flour and noodles are almost independent of bread. It is understood from the other results of the research that low-income group are more sensitive to increased price of grains, flour and noodles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AIDS
  • Panel aata
  • SURE
  • Low-income
  • High-income
  • Urban area

مراجع

  1. الف) منابع و مآخذ فارسی

    1. ابریشمی، حمید. و مهرآرا، محسن (1381). اقتصادسنجی کاربردی (رویکردهای نوین)، انتشارات دانشگاه تهران.
    2. آرمن، سید عزیز. و فرح‌بخش، ایمان (1392). سیستم تقاضای پویای مصرفی در گروه‌های درآمدی مناطق شهری: کاربرد داده‌های ادغام‌ شده در الگوی سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل (AIDS)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    3. حجرگشت، غلامرضا (1377). برآورد تقاضای گروه اصلی خوراکی در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
    4. خسروی نژاد، علی‌اکبر (1380). "برآورد تابع تقاضای نان برای خانوارهای شهری ایران". پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی 9(20): 137-117.
    5. رنجبر، همایون. و همکاران (1388). "تحلیل رفتار پویای مصرفی مناطق شهری کل کشور و استان اصفهان: کاربرد دستگاه تقاضای تقریباً ایده‌آل طی دوره ۸۴-1358". فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی 13(51): 122-97.
    6. ژیلایی اقدام، جعفر (1388). تحلیل رفتار مصرفی مناطق شهری استان اصفهان با کاربرد مدل تقاضای تقریباً ایده‌آل، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
    7. شکیبایی، علیرضا. و همکاران (1385). "برآورد کشش‌های تقاضای خدمات درمانی با استفاده از مدل سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران 8(27): 230-199.
    8. صمدی، علی حسین (1383). "ارزیابی انتقادی کاربرد سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل در تحلیل رفتار مصرفی: مطالعه موردی خانوارهای شهری و روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران 6(20): 187-157.
    9. فخرایی، عنایت‌الله. و نوروزی، فرخ (1386). "مدل تصحیح خطای تقاضا برای انواع متفاوت برنج وارداتی و برنج داخلی در ایران". مجله پژوهش‌های اقتصادی ایران 9(30): 135-119.
    10. فخرایی، عنایت‌الله. و تارمست، قاسم (1379). "برآورد پارامترهای سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل و بررسی تقاضا برای گروهی از خوراکی‌ها در ایران". مجله دانش کشاورزی 10(3): 73- 59.
    11. فخرایی، عنایت‌الله. و واحدی، مهناز (1378). "تخمین پارامترها و کشش‌پذیری تقاضای واردات خرما و کشمش در بازارهای انگلستان، آلمان و فرانسه". پژوهشنامه بازرگانی 5(17): 105-87.
    12. فراهانی نیک، حسین (1376). برآورد تقاضای تقریباً ایده‌آل از طریق روش‌ها و تکنیک‌های آماری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    13. مجاور حسینی، فرشید (1386). "برآورد کشش‌های قیمتی و درآمدی برای گروه کالاهای خوراکی و غیر خوراکی با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل". مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه 15(57): 224- 199.
    14. محمد زاده، پرویز (1384). "مقایسه‌ی مدل‌های تخصیصی مصرف‌کننده AIDS و CBS در اقتصاد ایران". مجله تحقیقات اقتصادی 40(68): 256-227.
    15. مرکز آمار ایران، سالنامه آماری کشور، 1393-1376.
    16. مرکز آمار ایران، نتایج آمارگیری از هزینه درآمد خانوار، 1393-1376.

     

    ب) منابع و مآخذ لاتین

    1. Abdul W. (2006). "An Analysis of Meat Demand in Bangladesh using the Almost Ideal Demand System". The Empirical Economics Letters 5(1): 29-35.
    2. Alston, J. M. and Chalfant, J. A. (1993). "The Silence of the Lambdas: a Test for the Almost Ideal and Rotterdam Models". American Journal of Agricultural Economics 75(2): 304-314.
    3. Barnett, W. A. and Seck, O. (2007). "Rotterdam Model versus Almost Ideal Demand System: Will the Best Specification Please Stand up?". Journal of Applied Econometrics 23(6): 699-724.
    4. Boysen, O. (2012). "A Food Demand System Estimation for Uganda". IIIS Discussion Paper No. 396.
    5. Deaton, A. S .and Muellbur, J. (1980). "An Almost Ideal Demand System". American Economic Review 70(3): 312-326.
    6. Im, K. S., Pesaran, M. H. and Shin, Y. (2003). "Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panel". Journal of Econometrics 115(1): 53-74.
    7. Levin, A. and Lin, C. F. (1992). "Unit Root Test in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties, University of California". San Diego Discussion Paper no 92-93.
    8. Taljaard, P. R. (2000). Econometric Estimation of the Demand for Meat in South Africa, Unpublished MSc Thesis, University of the Free State, Bloemfontein. 
سیاست گذاری اقتصادی
دوره 9، شماره 17
خرداد 1396
صفحه 173-201

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار