بررسی عوامل موثر بر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید با تاکید بر سرمایه انسانی و انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدید ناپذیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

این مقاله به بررسی تاثیر عوامل اثرگذار بر بهره‌وری کل عوامل به ویژه نوع مصرف انرژی و سرمایه انسانی طی دوره زمانی 1980 تا 2014 (1393-1359) در ایران پرداخته است. در این راستا با توجه به وجود مشکل درون‌زایی در مدل، عوامل تاثیرگذار بر رشد بهره‌وری کل عوامل در ایران در قالب پنج مدل مختلف با استفاده از روش GMM برآورد شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، شدت استفاده از سوخت‌های فسیلی به طور قابل توجهی بهره‌وری کل عوامل را در ایران کاهش می‌دهد. همچنین درجه باز بودن تجاری، شدت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری کل عوامل با یک دوره تاخیر از عوامل افزاینده‌ی بهره‌وری کل عوامل در ایران هستند. در نهایت نتایج نشان‌دهنده‌ی آن است که نه تنها سرمایه انسانی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی طی دوره زمانی پژوهش، در بهره‌وری کل عوامل در ایران نقشی نداشتند بلکه نقش اثر تعاملی آن‌ها در بهره‌وری نیز تایید نشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the role of factors affecting the total factor productivity in Iran with an emphasis on human capital and renewable and non-renewable types of energy

نویسندگان [English]

  • Saeid Jafari 1
  • Marziyeh Esfandiari 2
  • Mosayeb Pahlavani 3
1 Ph.D. Student in Economics, University of Sistan and Baluchestan
2 Assistant Professor in Economics, University of Sistan and Baluchestan
3 Associate Professor in Econometrics, University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

This article investigates the impact of factors affecting the total productivity in Iran, in particular the type of energy consumption and human capital during the period of 1971-2014. In this regard, due to the endogeneity problem in the model, the factors affecting the growth of the total factor productivity in Iran were estimated using five different models implemented through GMM. According to the results, the intensity of fossil fuel use significantly reduces the total factor productivity in Iran. Also, the first lag of the total factor productivity, trade openness and intensity of renewable energies are the incremental factors of that productivity in Iran. Finally, the results indicate that human capital and foreign direct investment during the study period did not play a role in the total factor productivity in Iran, nor was the role of their interaction confirmed in productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Total factor productivity
  • Type of energy consumption
  • Human capital
  • Foreign direct investment

مراجع

  1. اسدزاده، احمد. محمدزاده، پرویز. اکبری، اکرم. و عطاپور، سمیه (1393). "تاثیر سرمایه انسانی بر بهره‌وری کل عوامل در ایران". فصلنامه مدیریت بهره‌وری 8(30): 23-7.
  2. امامی میبدی، علی. خوشکلام خسروشاهی، موسی. و مهدوی، روح اله (1388). "تاثیر سرمایه انسانی بر بهره‌وری کل عوامل تولید بخش صنعت استان آذربایجان شرقی". پژوهشهای اقتصادی ایران 13(41): 106-79.
  3. امینی، علیرضا. ریسمانچی، هستی. و فرهادی کیا، علیرضا (۱۳۸۹). "تحلیل نقش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی FDI در ارتقای بهره‌وری کل عوامل TFP یک تحلیل داده‌های تابلویی بین کشوری". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران 14(43): 80-55.
  4. حیدری، حسن. فرخ نهاد، پروانه. و محمدزاده، یوسف (۱۳۹۴). "بررسی نقش سرمایه انسانی در بهره‌وری کل عوامل تولید". سومین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت تهران، موسسه همایشگران مهر اشراق.
  5. شاکری، عباس (1387). نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصاد کلان، تهران، پارس نویسا.
  6. شاه آبادی، ابوالفضل. و فعلی، پریسا (1389). "تاثیر توسعه مالی بر بهره‌وری کل عوامل در ایران". فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین 23 و 24: 133-111.
  7. صالحی کهریز سنگی، اکبر. و خلیفه سلطانی، سید محسن (۱۳۹۵). "تحلیل تاثیر شوک‌های انرژی (نفت خام) بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی و قیمت محصولات کشاورزی در ایران ۱۳۹۲-۱۳۷۰". پنجمین کنفرانس ملی مدیریت، اقتصاد و حسابداری تبریز، دانشگاه فنی و حرفه‌ای استان آذربایجان شرقی، سازمان مدیریت صنعتی تبریز.
  8. فلاحی، محمدعلی. جندقی میبدی، فرشته. و اسکندری‌پور، زهره (1394). "تاثیر ابعاد سرمایه انسانی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در اقتصاد ایران". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران 4(16): 106-81.
  9. کمیجانی، اکبر. پاداش، حمید. صادقین، علی. و احمدی حدید، بهروز (1390). "عوامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری کل عوامل تولید در ایران". نشریه پژوهش‌های پولی و بانکی 2(5): 38-1.
    1. Adelakun, O. J. (2011). "Human Capital Development and Economic Growth in Nigeria". European Journal of Business and Management 3(9): 29-38.
  10. Adewuyi, A. O. & Awodumi, O. B. (2017). "Biomass Energy Consumption, Economic Growth and Carbon Emissions: Fresh Evidence from West Africa using a Simultaneous Equation Model". Energy 119: 453-471.
  11. Aghion, P. & Howitt, P. (1992). "A Model of Growth through Creative Destruction". Econometrica 60(2): 323-351.
  12. Ahmed, S. & Mortaza, M. G. (2010). "Inflation and Economic Growth in Bangladesh: 1981-2005". Working Papers (3033) Esocial Sciences.
  13. Attari, M. I. J. & Javed, A. Y. (2013). "Inflation, Economic Growth and Government Expenditure of Pakistan: 1980-2010". Procedia Economics and Finance 5: 58-67.
  14. Barker, T. Ekins, P. & Johnstone, N. (Eds.). (1995). Global Warming and Energy Demand, Taylor & Francis, US.
  15. Becker, G. (1964). Human Capital, NBER Columbia University Press, New York.
  16. Calub, R. A. (2011). Linking Financial Development and Total Factor Productivity of the Philippines, University of the Philippines School of Economics (UPSE).
  17. Campbell, O. & Agbiokoro, T. (2013). "Human Capital and Economic Growth: A three Stage Least Squares Approach". Available at SSRN 2331545.
  18. Chang, C.-F. Wang, P. & Liu, J.-T. (2016). "Knowledge Spillovers, Human Capital and Productivity". Journal of Macroeconomics 47: 214-232.
  19. Conti, M. & Sulis, G. (2016). "Human Capital, Employment Protection and Growth in Europe". Journal of Comparative Economics 44(2): 213-230.
  20. Dagan, S. (2008). "The Macroeconomic Transition to a Fossil-Fuel-Free Economy". Retrieved from http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.537.892&rep=rep1&type=pdf.
  21. De Loecker, J. (2013). "Detecting Learning by Exporting". American Economic Journal: Microeconomics 5(3): 1-21.
  22. Fleisher, B. Li, H. & Zhao, M. Q. (2010). "Human Capital, Economic Growth, and Regional Inequality in China". Journal of Development Economics 92(2): 215-231.
  23. Hong, W. Cao, L. & Hao, N. (2010). "Trade Liberalization, Domestic Input and Sustainability of Agricultural TFP Growth: A New Perspective Based on TFP Growth Structure". Agriculture and Agricultural Science Procedia 1: 376-385.
  24. Hsiao, C. & Shen, Y. (2003). "Foreign Direct Investment and Economic Growth: the Importance of Institutions and Urbanization". Economic Development and Cultural Change 51(4): 883-896.
  25. Kose, M. A. Prasad, E. S. & Terrones, M. E. (2009). "Does Openness to International Financial Flows Raise Productivity Growth? ". Journal of International Money and Finance 28(4): 554-580.
  26. Kumar, A. & Kober, B. (2012). "Urbanization, Human Capital, and Cross-Country Productivity Differences". Economics Letters 117(1): 14-17.
  27. Ladu, M. G. & Meleddu, M. (2014). "Is there any Relationship between Energy and TFP (Total Factor Productivity)? A Panel Cointegration Approach for Italian Regions". Energy 75: 560-567.
  28. Li, C. & Tanna, S. (2018). "The Impact of Foreign Direct Investment on Productivity: New Evidence for Developing Countries". Economic Modelling 80: 453-466.
  29. Li, T. & Wang, Y. (2018). "Growth Channels of Human Capital: A Chinese Panel Data Study". China Economic Review 51: 309-322.
  30. Lucas, Jr, R. E. (1988). "On the Mechanics of Economic Development". Journal of Monetary Economics 22(1): 3-42.
  31. Mahadevan, R. & Asafu-Adjaye, J. (2005). "The Productivity–Inflation Nexus: the Case of the Australian Mining Sector". Energy Economics 27(1): 209-224.
  32. Moghaddasi, R. & Anoushe Pour, A. (2016). "Energy Consumption and Total Factor Productivity Growth in Iranian Agriculture". Energy Reports 2: 218-220.
  33. Nelson, R. & Phelps, E. (1966). "Investment in Humans, Technological Diffusion, and Economic Growth". American Economic Review 61: 69-75.
  34. Ojede, A. (2015). "Is Inflation in Developing Countries Driven by Low Productivity or Monetary Growth? ". Economics Letters 133: 96-99.
  35. Pasten, R. Contreras, R. & Molina, C. (2007). "Energy Consumption, Total Factor Productivity and Growth in Latin America". Revista Chilena de Economía y Sociedad 1(1): 23-49.
  36. Rath, B. N. Akram, V. Bal, D. P. & Mahalik, M. K. (2019). "Do Fossil Fuel and Renewable Energy Consumption Affect Total Factor Productivity Growth? Evidence from Cross-country Data with Policy Insights". Energy Policy 127: 186-199.
  37. Romer, P. M. (1986). "Increasing Returns and Long-run Growth". Journal of Political Economy 94(5): 1002-1037.
  38. Romer, P. M. (1989). Human Capital and Growth: Theory and Evidence, National Bureau of Economic Research.
  39. Romer, P. M. (1994). "The Origins of Endogenous Growth". Journal of Economic Perspectives 8(1): 3-22.
  40. Serdaroğlu, T. (2015). "Financial Openness and Total Factor Productivity in Turkey". Procedia Economics and Finance 30: 848-862.
  41. Solow, R. M. (1956). "A Contribution to the Theory of Economic Growth". The Quarterly Journal of Economics 70(1): 65-94.
  42. Solow, R. M. (1957). "Technical Change and the Aggregate Production Function". The Review of Economics and Statistics 39(3): 312-320.
  43. Tuan, C. Ng, L. F. & Zhao, B. (2009). "China’s Post-economic Reform Growth: The Role of FDI and Productivity Progress". Journal of Asian Economics 20(3): 280–293.
  44. Tugcu, C. T. & Tiwari, A. K. (2016). "Does Renewable and/or Non-Renewable Energy Consumption Matter for Total Factor Productivity (TFP) Growth? Evidence from the BRICS". Renewable and Sustainable Energy Reviews 65: 610-616.
  45. Whalley, J. & Zhao, X. (2013). "The Contribution of Human Capital to China's Economic Growth". China Economic Policy Review 2(01): 1-22.
  46. Yazdan, G. F. & Hossein, S. S. M. (2013). "FDI and ICT Effects on Productivity Growth". Procedia-Social and Behavioral Sciences 93: 1710-1715.

Zhou, D. Li, S. & David, K. T. (2002). "The Impact of FDI on the Productivity of Domestic Firms: the Case of China". International Business Review 11(4): 465-484.

سیاست گذاری اقتصادی
دوره 12، شماره 23
شهریور 1399
صفحه 321-344

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار