تأثیر مالیات بر معادلات ساختاری بخش تقاضای اقتصاد کلان ایران با استفاده از رویکرد بیزین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 دانشجوی دکتری اقتصاد، گرایش بخش عمومی، گروه اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

نقش نظام مالیاتی بر مبنای سه هدف عمده اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بنا نهاده شده و اهداف سیاسی و اجتماعی نیز تحت تأثیر اهداف اقتصادی وضع مالیات، جنبه‌‌های درآمدزایی برای دولت و چگونگی اثرگذاری آن بر سایر بخش‌های فعالیتی اقتصاد قرار دارد. در ادبیات نظری اقتصاد، مالیات‌‌ها نقش اساسی در تأمین درآمد دولت‌‌ها جهت ایفای وظایف هزینه‏ای برعهده دارند و اجرای هر سیاست مالیاتی نیازمند بینش مطلوبی از عملکرد آن اقتصاد است. در این مطالعه، از رویکرد بیزین و مدل پایه‏ای کلاین به‌منظور بررسی ساختار تقاضای ایران طی سال‏های 1395-1368 استفاده شده که امکان بررسی تأثیر متغیرهای سیاستی بر تقاضای کل را به شکل معتبر ارائه می‌دهد. از مزایای رویکرد بیزین استفاده از اطلاعات غیر داده‌ای جهت به‏دست آوردن تصویری شفاف از وضعیت اقتصاد در نتیجه تغییر و تحولات اقتصادی است. در این پژوهش به‌منظور کدنویسی و تخمین مدل بیزین از بسته نرم‏افزاری RJAGS استفاده ‌شده است. نتایج مطالعه نشان داد که به‌منظور قطع وابستگی دولت به درآمدهای نفتی و تقویت اهداف درآمدزایی، از آن‌جا که اثر کل مالیات‌‌ها بر درآمد و مصرف چندان نیست (افزایش یک هزار میلیارد ریال در مالیات‌‌ها منجر به کاهش مصرف تنها حدود 200 میلیارد ریال خواهد شد)، بنابراین در راستای تقویت اهداف درآمدزایی، دولت می‌تواند به نحو بهتر و سریع‌‌تر برای رسیدن به درآمدهای پایدار مورد نظر اقدام نماید. نتایج همچنان بیان‌گر این واقعیت است که افزایش مخارج کل دولت‌‌ها به میزان 1000 میلیارد ریال حدود 290 میلیارد ریال مصرف را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of taxation on the structural equations of the macroeconomic demand sector in Iran: The Bayesian approach

نویسندگان [English]

  • Hamid Sepehrdoust 1
  • Sara Mohtashami 2
  • Mohsen Tartar 2
1 Associate Professor, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 Ph.D Student in Economics, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

Introduction: Taxes and tax revenues are one of the most important tools for stabilizing governments. In macroeconomics, the impact of taxes is examined in terms of their impact on total consumption and aggregate demand. The role of the tax system in an economy is based on economic, political, and social objectives, while the political and social objectives are more influenced by the economic objectives of taxation, considering the monetization aspects of the government and its impact on the other sectors of the economy. Since the tax size plays a key role in providing the revenue requirements of the governments, implementing any tax policy requires good insight into how the economy must perform to achieve the optimum size of tax revenue with minimum inefficiency. Implementing any tax policy to provide the revenue sources needed for government spending can have different effects on economic growth and income distribution. In this regard, many studies have shown that, among the tools of government fiscal policy, construction expenditures and taxes can have significant direct and inverse effects on economic growth respectively, while consumption expenditures do not have a significant effect on economic growth.
Methodology: In general, because of their effect on the return on physical and human investment, taxes can affect economic decisions and ultimately the growth rate of the economy as a whole. Given the current state of the Iranian economy, which is accompanied by low economic growth, dependence on oil, the existence of inequality in income distribution and change of the population ratio in favor of the retired and the disabled, reducing the economy's dependence on oil revenues and increasing the government reliance on tax revenues seem more than necessary. For this purpose, in this study, the Bayesian approach and Klein's basic model were used to study the demand structure of Iran during the years1989-2016, which provides the possibility to appraise the impact of policy variables on aggregate demands. The advantages of this method are due to the use of non-data to obtain a clear picture of the state of the economy as a result of economic change.
Results and Discussion: According to the results, the effect of taxes on reducing consumption and aggregate demand is relatively small. Therefore, as it seems, raising taxes will not reduce production. This is only a short-term consequence of tax increases. On the other hand, raising taxes by stimulating people's tendency to save can improve the country's long-term growth conditions. Also, the use of appropriate increases in tax rates means that the methods of financing the inflation deficit are not used and, thus, the value of the national currency is not weakened. In addition, financing through taxes reduces the country's dependence on foreign countries in order to cover the capital deficit in the balance of payments. The results of this study indicate that, in order to cut the government's dependence on oil revenues, the government could rely on tax revenues given that the total effect of taxes on income and consumption is not high; it is better and quicker to reach the desired income (an increase of one trillion Rials in taxes will lead to a reduction in consumption of just about 200 billion Rials). Moreover, the results indicate an increase in the total expenditures by the government to 1,000 billion Rials will increase the consumption to about 290 billion Rials. According to the results, the effect of taxes on reducing consumption and aggregate demand is relatively small; therefore, as it seems, raising taxes will not reduce production. This is only a short-term consequence of tax increases. On the other hand, raising taxes stimulates people's tendency to save, which can improve the country's long-term growth conditions. The use of appropriate increases in tax rates means that the methods of financing the inflation deficit are not used and, thus, the national currency is not devalued. Financing through taxes also reduces the country's dependence on foreign countries in order to cover the capital deficit of the balance of payments. According to the results, the ratio of taxes to GDP is always lower than the ratio of current government expenditures to GDP. This indicates that, as governments have grown, the share of government revenues from taxes has been very low. Therefore, to maintain this ratio, it is necessary to either increase government revenues or reduce government expenditures. Of course, regarding the government expenditures, the difference between the current and development expenditures must be taken into account. This is because the reduction of construction costs and insufficient growth in infrastructure can reduce economic growth in the future.
Conclusion: Due to the difference in the final tendency for consumption among different segments of the society, the adoption of any tax policy or the imposition of any tax revenue does target the income of a segment of the society. Therefore, different types of taxes can have different effects on the private consumption of the society, and recognizing it will help the country's tax policymakers to increase the efficiency of different types of taxes. Given the recession-inflationary conditions of the Iranian economy, which is accompanied by low oil-dependent economic growth, rising prices and inequality in income distribution, reducing the economy's dependence on oil revenues and increasing government dependence on tax revenues seem more than necessary. Utilizing the maximum tax power of the country and increasing the tax base to improve the performance of the country's tax system will make it possible to provide goods and public services desired by citizens by relying less on oil revenues. Since the effect of the total taxes on income and consumption is not significant, in order to break the government's dependence on oil revenues, it is possible to act better and faster to achieve the desired revenue. However, the effect of the exogenous increase of taxes by the government on the total expenditures should not be overestimated. Given the low impact of consumption taxes, it is highly recommended to determine the optimal rate of consumption tax from the revenues of this type of tax to build the corresponding infrastructures. Moreover, appropriate resources and increased government spending on development should serve to reduce the role of oil revenues from the budget to create the conditions for better economic growth in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bayesian approach
  • Tax
  • Spending
  • Structural equations
  • Klein model
  1. ابونوری، عباسعلی. و زیوری‏مسعود، سمیه (1393). "تأثیر درآمدهای مالیاتی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد؛ ایران و کشورهای منتخب OECD". پژوهشنامه مالیات 22(24)4: 85-64.
  2. انصاری نسب، مسلم. و تراب، فاطمه (1394). "بررسی آثار کوتاه‌مدت مالیات بر مصرف و مالیات بر درآمد بر مصرف بخش خصوصی در اقتصاد ایران". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی 3(12): 78-57.
  3. ایزدخواستی، حجت (۱۳۹۶). "تحلیل اثرات اصلاح سیاست مالیاتی بر متغیرهای کلان اقتصادی در ایران: رویکرد خرید پیشاپیش نقد CIA". فصلنامه تحقیقات مدل‌‌سازی ۷ (۲۸): ۲۲۶-۱۹۱.
  4. باروز، پل. و هیتیریس، تئودور (1968). نظریه اقتصاد کلان؛ یک مقدمه ریاضی. بهروز هادی زنور؛ تهران، نشر دانشگاهی.
  5. برانسون، ویلیام. اچ (1991). تئوری و سیاست‌های اقتصاد کلان. عباس شاکری؛ چاپ بیست و سوم، تهران، نشر نی.
  6. تاری، فتح‏الله. و ستاری، رسول (1384). "تأثیر مخارج دولت و مالیات‌‌ها بر رشد اقتصادی کشورهای اوپک". پژوهشنامه اقتصادی 16: 182-153.
  7. چهرقانی، احمد. و زراء‏نژاد، منصور (1398). "بررسی تأثیر مالیات بر ارزش‌افزوده بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل‌محاسبه (CGE)". پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 9(36): 128-109.
  8. خلیلی‏عراقی، منصور. و شریفى، حسن (1397). "تاثیر هزینه‌های دولت بر مصرف و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در قالب مدل VAR و FAVAR". فصلنامه مدل‌‌سازی اقتصادی 12(42): 117-99.
  9. رستم زاده، پرویز. و گودرزی ‏فراهانی، یزدان (1396). "جایگزین سازی درآمد دولت از طریق درآمدهای مالیاتی با طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار) 17(4): 145-121.
  10. شفیعی، افسانه. برومند، شهروز. و تشکینی، احمد (1385). "آزمون تأثیرگذاری سیاست مالی بر رشد اقتصادی". پژوهشنامه اقتصادی 23: 112-81.
  11. شمس‌الدینی، مصطفی. و شهرکی، جواد (1395). "بررسی عوامل مؤثر بر میزان درآمدهای مالیاتی در ایران". سیاست‌گذاری اقتصاد 8(15): 116-76.
  12. فلاحتی، علی. و مرادپور اولادی، مهدی (1392). "بررسی اثر شوک‌های مالیاتی در اقتصاد ایران". پژوهشنامه مالیات 12(60): 210-183.
  13. کوپ، گری (1396). اقتصادسنجی بیزی. محمد‏نبی شهیکی‏تاش؛ انتشارات مرندیز، دانشگاه سیستان بلوچستان.
  14. مالیان، مهسا. صامتی، مجید. و رنجبر، همایون (1393). "امکان جایگزینی درآمد مالیاتی با درآمد نفت: مطالعه موردی ایران". اولین همایش الکترونیکی ملی چشم‌انداز اقتصاد ایران، تهران: 19-1.
  15. مداح، مجید. شفیعی نیک‌آبادی، محسن. و سمیعی، ندا (1395). "بررسی و تعیین نرخ‌های بهینه مالیاتی متناسب با سطح بهینه تقاضای کالای عمومی". پژوهشنامه مالیات 30(78): 109-65.
  16. مکیان، سید ‏نظام الدین. و رستمی، مجتبی (1397). اقتصادسنجی پیشرفته، چاپ اول، تهران، نشر نور علم.
    1. Amin, A. Chen, Y. & Huang, S. (2018). "Personal Income Tax and Economic Growth a Comparative Study Betwen China and Pakistan". Asian Journal of Economic Modelling 6(8): 65-73.
    2. Angelopoulos, K. Malley, J. & Philippopoulos, A. (2014). "Tax Structure, Growth and Welfare in the UK". Oxford Economic Papers 64 (2): 237-258.
    3. Arnold, J. M. Brys, B. Heady, C. Johansson, A. Schwellnus, C. & Vartia, L. (2011). "Tax Policy for Economic Recovery and Growth". The Economic Journal 121(550): 59-80.
    4. De Castro, F. (2005). "The Macroeconomic Effects of Fiscal Policy in Spain". Applied Economics 38(8): 913-924.
    5. Gale, W.G. & Samwick, A.A. (2014). Effects of Income Tax Changes on Economic Growth, Brookings Institution and Tax Policy Center, Dartmouth College and NBER.
    6. George, E.P. Box, G. & Tiao, C. (1973). Bayesian Inference in Statistical Analysis, John Wiley & Sons Pub.
    7. Greenberg, E. (2008). Introduction to Bayesian Econometrics, Cambridge University Press.
    8. Heady, C. Johansson, A. Arnold, J. Brys, B. & Vartia, L. (2011). "Tax Policy for Economic Recovery and Growth". University of Kent, School of Economics Discussion Papers No. 09, 25. http://hdl.handle.net/10419/50575.
    9. Johansson, A. Heady, C. Arnold, J. Brys, B. & Vartia, L. (2008). "Tax and Economic Growth". OECD Economics Department Working Papers No. 620. www.oecd.org/eco/working_papers.
    10.  Kaya, A. & Sen, H. (2016). "Taxes and Private Consumption Expenditure: A Component Based Analysis for Turkey". MPRA Paper 17(3): 20-42.
    11. Klein, L. & Goldberger, A. (1955). An Econometric Model of the United States 1929–1952, North Holland, Amsterdam.
    12. Peren Arin, K. Braunfels, E. & Dopelhofer, G. (2019). "Revisiting the Growth Effects of Fiscal Policy: A Bayesian Model Averaging Approach". Australian National University.CAMA Working Paper 68/2017.
    13. Raftery, A.E. (1995). "Bayesian Model Selection in Social Research". Sociological Methodology 25: 111-163.
    14. Saeedikia, A. & Mousavi, Z. (2015). "The Evaluation of the Impact of Income Tax on Economic Growth and Development in the Islamic Republic of Iran During 1971-2006". WALIA Journal 31(4): 40-43.
    15. Stoilova, D. (2017). "Tax Stracture and Economic Growth: Evidence from the European Union Sistem Fiscal y el Crecimiento Economico Evidencia de la Union Europea". Contaduria y Administracion 62(3): 1041-1057.
    16. Tanchew, S. (2016). "The Role of the Proportional Income Tax on Economic Growth of Balagria". Ikonomicheski Izsledvania 25(4): 66-77.
    17. Tierney, L. (1994). "Markov Chains for Exploring Posterior Distributions". Annals of Statistics 22(4): 1701-1728.