بررسی نظری و تجربی نرخ طبیعی بهره از دیدگاه متعارف و مقایسه آن با دیدگاه رقیب: مطالعه موردی اقتصاد ایران 1352-1387

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه یزد

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف ما از این تحقیق، برآورد و تخمین نرخ طبیعی بهره در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1352-1387 می‌باشد. بر اساس مبانی نظری بیان شده در دیدگاه متعارف، نرخ طبیعی بهره نرخی است که بر حسب آن نرخ محصول در سطح بالقوه قرار دارد و تورم نیز با ثبات است. اما در این مقاله دیدگاه جدید در مورد نرخ طبیعی بهره ارائه شده است که بر طبق این دیدگاه، نرخ طبیعی بهره فقط ریشه غیر پولی بهره بازاری است و نرخ طبیعی بهره از این منظر، نرخی نیست که بر حسب آن تورم باثبات باشد و محصول هم در سطح بالقوه قرار گیرد. نتایج تجربی این تحقیق نشان می‌دهد که نرخ طبیعی بهره در اقتصاد ایران، پایین‌تر از نرخ بهره پولی بوده است که حاکی از بالاتر بودن بیکاری موجود از اندازه طبیعی‌اش می‌باشد. برای از بین بردن شکاف بیکاری طبیعی لازم است ازطریق اصلاح سیستم پولی و بانکی کشور، نرخ بهره پولی را به سمت اندازه طبیعی آن سوق داد. لازم است با اقدام مسئولین پولی کشور، عرضه واقعی پول افزایش یابد تا جزء پولی بهره بازار کاهش یابد. همچنین برای کاهش نرخ بهره طبیعی لازم است نرخ ترجیح زمانی ازطریق کاهش نسبت مصرف به سرمایه‌گذاری توسط بخش دولتی و خانوارها کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Theoretical and Empirical Study of Natural Rate of Interest: Conventional and Contrastive Points of View on the Iranian Economy during 1352-87

نویسندگان [English]

  • Rasul Bakhshi Dastjerdi 1
  • Davoud Mahmoudinia 2
1 University of Yazd, Department of Economics
2 Ph.D. Student of Economics, University of Isfahan
چکیده [English]

We aim to estimate the natural rate of interest for the Iranian economy during 1352-87. From a conventional point of view, natural rate of interest is a rate in which output is at its potential level and inflation is at a constant rate. However, in this paper, we try to present a new definition for natural rate of interest. From this viewpoint, natural rate of interest is only a non-monetary origin of market rate of interest. By this rate, we have no constant inflation, and it can occur in under-full employment conditions. Our empirical work shows that natural rate of interest, according to the new definition, is lower than money rate of interest. This result confirms that the current unemployment rate is higher than its natural rate. To eliminate the unemployment gap and to increase real money supply, it is necessary to decrease the monetary component of the market rate of interest by reforming the monetary and banking system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural Rate of Interest
  • Kalman Filter
  • Rival Viewpoint
  1. الف: منابع و مآخذ فارسی

    1. ازوجی، علاء الدین. فرهادی کیا، علیرضا (1386). "ارزیابی اثرات سیاست های آزادسازی مالی و تغییرات نرخ بهره بانکی بر توسعه بخش مالی در اقتصاد ایران (با استفاده از تکنیک VECM)". فصلنامه پژوهش های اقتصادی 7(4): 119- 140.
    2. حیدری، حسن. سوری، امیر رضا (1388). "بررسی رابطه ی نرخ سود سپرده های بانکی و قیمت مسکن در ایران". مجله تحقیقات اقتصادی (92): 65-92.
    3. خورسندی، مرتضی. اسلاملوییان، کریم. و ذوالنور، حسین (1389). "تخمین شکاف محصول با تاکید بر سرمایه انسانی: مورد ایران". سیاست گذاری اقتصادی 1(2): 59- 98.
    4. دلالی اصفهانی، رحیم. بخشی دستجردی، رسول. و حسینی، جعفر (1387). "بررسی نظری و تجربی نرخ ترجیح زمانی مطالعه موردی: اقتصاد ایران (سال های 1383- 1351)". مجله دانش و توسعه 15(25): 137-167.
    5. ختابی، محمود. و سیفی‌پور، رویا (1384). "ابزارها و قواعد شناخته شده سیاست‌های پولی در اقتصاد ایران، مطالعه موردی: برنامه سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی". مجله تحقیقات اقتصادی (73): 233- 267. 
    6. شاهمرادی، اصغر. کاوند، حسین. و ندری کامران (1389). "برآورد نرخ بهره تعادلی در اقتصاد ایران در غالب یک مدل تعادل عمومی". مجله تحقیقات اقتصاد (90): 19-41.
    7. عباسی‌نژاد، حسین. و یاری، حسین (1386). "بررسی اثرگذاری نرخ سود تسهیلات بانکی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در افق بلندمدت ایران". مجله تحقیقات اقتصادی (81): 139-158.
    8. عباسی نژاد، حسین. و کاوند، حسین (1386). "محاسبه معیار برای بهره‌وری در ایران با استفاده از رهیافت کالمن فیلتر". فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران 9(31): 55-75.
    9. کمیجانی، اکبر. و توکلیان، حسین (1388)." تاثیر ترکیب ذخایر خارجی بانک‌های مرکزی بر جایگزینی یورو و دلار: مطالعه کشورهای ایران، عربستان، ترکیه و روسیه". پژوهشهای اقتصادی 10(2): 15- 43.
    10. کمیجانی، اکبر. و بهرامی راد، دومان (1387). "آزمون رابطه بلند مدت بین نرخ سود تسهیلات بانکی و تورم". فصلنامه تحقیقات اقتصادی (82).
    11. کینز، جان مینارد (1387). نظریه عمومی اشتغال، بهره و پول. منوچهر فرهنگ؛ نشر نی.
    12. گرجی، ابراهیم. و مدنی، شیما (1384). سیر تحول در تجزیه و تحلیل‌های تئوری‌های کلان اقتصادی، چاپ و نشر بازرگانی.

     

    ب: منابع و مآخذ لاتین

    1. Bernhardsen, T. Gerdrup, K (2007). "The Neutral Real Interest Rate". Monetary Policy Department, Norges Bank. Economic Bulletin 2(l): 52 – 64.
    2. Brzezina, M (2007). "The Information Content of the Natural Rate of Interest: The Case of Poland. Macroeconomic and Structural Analysisv. Department, National Bank of Poland.
    3. Brzezina, M (2004). "The Information Content of the Natural Interest Rate for Central Bankers". Mimeo. National Bank of Poland and Warsaw School of Economics.
    4. Fuentes, R. Gredig, F. (2007). "Estimation the Chilean Natural Rate of Interest". Central Bank of Chilie. Working papers.
    5. Hamilton, J. (1994). Time Series Analysis, Princeron University Press, Princeron, NJ.
    6. Humala, A and Rodríguez, G (2009). "Estimation of a Time Varying Natural Interest Rate for Peru". Central Reserve Bank of Peru.
    7. Laubach, T and Williams, J.C. (2003). "Measuring the Natural Rate of Interest". The Review of Economics and Statistics 85(4): 1063–1070.
    8. Manrique, M and Marques, M. (2004). "An Empirical Approximation of the Natural Rate of Interest and Potential Growth". Banco de Espana Working papers 0416.
    9. Myrdal, G. (1939). Monetary Equilibrium, Hodge.
    10. Orphanides, A. (2007). "Taylor Rules". Board of Governors of the Federal Reserve System.
    11. Wicksell, K (1898). Interest and Prices, Macmillan, London, 1936, translation of the 1898 edition by R.-F. Kahn.