ارزیابی شدت انحصار در صنایع بزرگ ایران: رویکرد تابع تجزیه پذیرمرزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

10.22034/epj.2024.20630.2498

چکیده

عملکرد انحصاری در اقتصاد ایران نه تنها ناشی از رفتار تعدادی از فعالان اقتصادی است بلکه بعد از انقلاب 1357 بر اساس اصل 44 قانون اساسی مبنای قانونی به خود گرفت . نظر به اینکه انحصار آثار تخصیصی، توزیعی و رفاهی دارد، در این مقاله تلاش می شود اندازه شدت انحصار در صنایع بزرگ ایران بر اساس معیار مارک آپ اندازه گیری شود. برای این منظور ضمن استفاده از داده های ده صنعت دو رقمی بزرگ بخش صنعت ایران از رویکرد تابع تجزیه پذیری مرزی برای اندازه گیری مارک آپ استفاده می شود. یافته های تحقیق دلالت بر آن دارد که متوسط اندازه مارک آپ طی دوره تحقیق معادل 5.222 است و همچنین صنعت تولید مولدهای بخار، بجزدیگهای آب گرم حرارت مرکزی با شاخص لرنر برابر با 0/998 بیشترین قدرت انحصاری را در بین صنایع ایران به خود اختصاص داده است. همچنین با توجه به اندازه بازده نسبت به مقیاس 1/471= RTS مشخص می گردد که صنایع مورد مطالعه در این تحقیق در بازه دامنه بازده فزاینده به مقیاس قرار دارد و و به عبارت دیگر مقیاس تولید بنگاه ها و صنایع ایران کوچک است و از تمامی پتانسیل موجود برای کاهش هزینه ها استفاده نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating the degree of Monopoly In Iran's Large Scale Industries: Stochastic Frontier Function Approach

نویسندگان [English]

  • Farhad Khodadad Kashi 1
  • Yeganeh Mosavi Jahromi 1
  • Samaneh Norani Azad 2
  • Marziyeh Eshaghi gorji 3
1 Professor of Economics, Payam Noor University, Tehran ,Iran
2 Assistant Professor of Economics, Payam Noor University ,Tehran ,Iran
3 phd student of Department of Economics, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The monopoly function in Iran's economy is not only caused by the behavior of a number of economic activists, but after the revolution of 1357, based on priciple 44 of the Constitution, it took a legal basis. Considering that monopoly has allocative, distributional and welfare effects, this article tries to measure the intensity of monopoly in Iran's large industries based on the mark-up criterion .For this purpose, while using the data of ten large two-digit industries in Iran's industrial sector, Stochastic Frontier Function Approach approach is used to measure markup.The findings of the research indicate that the average size of the markup during the research period is equal to 5.222 and also the production industry of steam generators, except for hot water for central heating, with Lerner's index equal to 0/998 has the highest monopoly power among Iranian industries.

Also, the findings show that the overall concentration in Iran's industries is high, out of seventy large industries, only two industries have 43.3% of the total sales of the industry sector, the size of each of these two industries is larger than ten percent. Also, eleven industries have a share of more than 5% of the sales of the industry sector, and these eleven industries together have 82.3% of the total sales of the industry sector. All the above figures indicate a high general concentration in Iran's industrial sector.

Also, according to the size of the return to scale RTS = 1.471, it is clear that the industries studied in this research are in the range of increasing returns to scale.In other words, the production scale of Iran's companies and industries is small, and all the available potential to reduce costs has not been used

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industry'؛ Mark‌up'؛ Stochastic Frontier Function'؛ Lerner Index
  • '؛ '
سیاست گذاری اقتصادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 خرداد 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار