تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ثبات بانک‌های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

10.29252/jep.9.18.205

چکیده

این مقاله در پی بررسی اثر متغیرهای کلان قتصادی بر ثبات بانک‌ها با استفاده از داده‌های 17 بانک در طول دوره 1391-1386 است. بدین منظور اثر سه متغیر کلان اقتصادی نرخ بهره، نرخ تورم و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی بر شاخص ثبات بانک‌ها سنجیده می‌شود. برای به دست آوردن یک شاخص ترکیبی برای ثبات بانک‌ها (شاخص ثبات)، میانگین وزنی متغیرهای نسبت هزینه به کل درآمد، مطالبات مشکوک‌الوصول به کل مطالبات، نسبت سود خالص به کل دارایی و نسبت تسهیلات به سپرده‌ها محاسبه می‌شود. برای محاسبه وزن هر کدام از متغیرها در ساخت شاخص ترکیبی، ابتدا با استفاده از مدل لاجیت، رگرسیون را تخمین زده، و سپس با استفاده از ضرایب، وزن هر کدام از متغیرها تعیین می‌شود و در نهایت، با استفاده از آزمون‌های پانل، اثر متغیرهای کلان روی شاخص ثبات سنجیده می‌شود. نتایج حاکی از آن است که نرخ تورم در دوره مورد بررسی تاثیر منفی و معنی‌دار بر شاخص ثبات بانک‌ها دارد. متغیر نرخ بهره دارای تاثیر مثبت و معنی‌دار بر ثبات بانک‌ها است و متغیر رشد تولید ناخالص داخلی دارای تاثیر منفی و معنی‌دار بر ثبات بانک‌ها می‌باشد که دلیل این تاثیر منفی به رابطه منفی بین رشد تولید ناخالص داخلی و سود بانک‌ها مربوط می‌شود. اثر شاخص هرفیندال- هیرشمن، نیز برای بررسی تمرکز در صنعت بانکداری بر شاخص ثبات سنجیده شده است. اگر چه این تاثیر مثبت است اما از نظر آماری معنی‌دار نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effect of macroeconomic variables on banking industry stability

نویسندگان [English]

  • Esfandiar Jahangard 1
  • Fatemeh Abdolshah 2
1 Associate Professor, Department of Economics, University of Allameh Tabataba’i, Tehran, Iran
2 Ph.D. Student in Economics, University of Allameh Tabataba’i, Tehran, Iran
چکیده [English]

This paper aims to consider the effects of macroeconomic variables on the stability of banks using the data from 17 banks during the period 1386-1391. For this purpose, the effect of macroeconomic variables such as interest rate, inflation and GDP growth rate on bank stability is measured. To obtain a composite index for bank stability, we calculate the weight average cost-to-total income ratio, bad debts-to-total debt ratio, net profit-to-total asset ratio, and loans-to-deposits ratio variables.  The results indicate that inflation has a significant and negative effect on the stability of the banks. The interest rate variable has a significant and positive impact on the stability, but the effect of GDP growth is significant and negative. This negative effect is because of the negative correlation between the GDP growth rate and the profits of banks. Also, the effect of Herfindal-Hirshman index, as a concentration index in the banking industry, is measured. This effect is positive but not significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Macroeconomic variables
  • Stability of banks
  • Panel data fixed effects

مراجع

  1. الف) منابع و مآخذ فارسی

    1. ایزدی نیا، ناصر. و علینقیان، نسرین (1390). "شناسایی عوامل مؤثر بر سود تقسیمی با به کارگیری مدل لاجیت". مجله پژوهش‌های حسابداری مالی 3(1(شماره پیاپی(7)).
    2. ثقفی، علی. و سیف، ولی الله (1384). "شناسایی و اندازه‌گیری نسبت‌های مالی و متغیرهای اقتصادی بنیادی مؤثر بر سلامت و ثبات نظام بانکی در ایران". پژوهشنامه اقتصادی 5(2(شماره پیایی 17)): 112-65.
    3. حیدری، زهرا. زواریان، زهرا. و نوربخش، ایمان (1389). "بررسی اثر شاخص‌های کلان اقتصادی بر مطالبات معوق بانک‌ها". فصلنامه پول و اقتصاد 2(4): 220-191.  
    4. حیدری، هادی. و احمدیان، اعظم (1391). "تاثیر شرایط اقتصاد کلان بر سود و زیان بانک‌ها (مطالعه موردی یکی از بانک‌های خصوصی کشور)". پژوهش‌های پولی-بانکی 4(12): 100-71.
    5. شجری، پرستو. و محبی‌خواه‌، بیتا (1389). "پیش‌بینی ‌بحران‌های بانکی و تراز پرداخت‌ها با استفاده از روش علامت دهی KLR (مطالعه موردی: ایران)". فصلنامه پول و اقتصاد 2(4): 152-115.
    6. شجری، پرستو (1389). "بانکداری اسلامی و ثبات مالی". تازه‌های اقتصاد 8(128): 86-79.
    7. کشاورز حداد، غلامرضا. و آیتی گازار، حسین (1386). "مقایسه‌ی کارکرد مدل لاجیت و روش درخت‌های طبقه‌بندی و رگرسیونی در فرآیند اعتبار سنجی متقاضیان حقیقی برای استفاده از تسهیلات بانکی". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی 7(4): 97-71.
    8. مشیری، سعید. و ناد علی، محمد (1389). "شناسایی بحران‌های بانکی در اقتصاد ایران". سیاست‌های اقتصادی 78(1): 88-59.

     

    ب) منابع و مآخذ لاتین

    1. Rose, A. and Krausmann, E (2013). "An Economic Framework for the Development of A Resilience Index for Business Recovery". International Journal of Disaster Risk Reduction 5(2013): 73–83.
      1. Baltagi, B. H. (2000). Econometric Analysis of Panel Data (2nd ed.), New York, John Wiley & Sons.
      2. Jahn, N. and Kick, T. (2012). "Determinants of Banking System Stability: A Macro-Prudential Analysis". Semantic Scholar.
      3. Beck, R. Jakubík, P. and Piloiu, A. (2013). "Nonperforming Loans: What Matters in Addition to the Economic Cycle?". European Central Bank. Working Paper No. 1515.
      4. Calomiris C., Orphanides, A. and Sharpe, S. (1997). "Leverage as a State Variable for Employment, Inventory Accumulation and Fixed Investment". In F Capie and G Woods (eds), Asset Prices and the Real Economy, Macmillan Press, London, pp 169.193.
      5. Clair, R. (2004). "Macroeconomic Determinants Of Banking Financial Performance And Resilience in Singapore". Monetary Authority of Singapore.
      6. Damena, B. H. (2011). Determinants of commercial banks profitability: an empirical study on Ethiopian Commercial banks. Addis Ababa University, Department of Accounting and Finance. Retrieved from etd. aau.edu.et/dspace/bitstream/.../1/Belayneh%20Hailegeorgis.pdf.
      7. Demirgüç-Kunt, A. and Detragiache, E. (1998). "The Determinants of Banking Crises in Developing and Developed Countries". IMF Staff Papers 45(1): 81 –109.
      8. Deutsche Bundesbank (2003). “Report on the stability of the German financial system.” Monthly Report. December.
      9. Diamond, D. (1991). "Monitoring and Reputation: The Choice Between Bank Loans and Directly Placed Debt". Journal of Political Economy 44(4): 689-721.
      10. Filosa, R. (2007). "Stress Testing of the Stability of the Italian Banking System: a VAR Approach". Heterogeneity and Monetary Policy 0703: 1-46.
      11. González-Hermosillo, B. Pazarbaşioğlu, C. and Billings, R. (1997). "Determinants of Banking System Fragility: A Case Study of Mexico". IMF Staff Papers 44(3): 295-314.
      12. Hardy, D. and Pazarbaşıoğlu, C. (1998). "Leading Indicators of Banking Crisis: Was Asia Different?". IMF Working Papers 91.
      13. Jakubík, P. and Reininger, Th. (2013). "Determinants of Nonperforming Loans in Central, Eastern and Southeastern Europe". Focus on European Economic Integration. Oesterreichische Nationalbank (Austrian Central Bank) 3: 48-66.
      14. Kaufman, G. (1998). "Central Banks, Asset Bubbles and Financial Stability". Federal Reserve Bank of Chicago Working Papers Series WP98/12.
      15. Kaufman, H. (1986). "Debt: the Threat to Financial Stability, in Debt, Financial Stability, and Public Policy". Kansas City, Federal Reserve Bank of Kansas City.
      16. Lowe, P. and Rohling, T. (1993). "Agency Costs, Balance Sheets and the Business Cycle". Reserve Bank of Australia Research Discussion Paper No 9311.
      17. Mankiw, N. G. (1986). "The Allocation of Credit and Financial Collapse". NBER Working Paper 1786.
      18. Miguel, A. Segoviano and Charles G. (2009). "Banking Stability Measures". IMF Working Paper.
      19. Mishkin, F. S. (1991). "Anatomy of a Financial Crisis". NBER Working Paper 3834.
      20. Al-Qudah, A. M. and Jaradat, M. A. (2013). "The Impact of Macroeconomic Variables and Banks Characteristics on Jordanian Islamic Banks Profitability: Empirical Evidence". International Business Research 6(10): 153.
      21. Salas, V. and Saurina, J. (2002). "Credit Risk in Two Institutional Settings: Spanish Commercial and Saving Banks". Journal of Financial Services Research 22(3): 203-224.
      22. Scott, J. W. and Arias, J. C. (2011). "Banking Profitability Determinants". Business Intelligence Journal 4(2): 209-230.
      23. Sufian, F. (2011). "Profitability of the Korean Banking Sector: Panel Evidence on Bank-Specific and Macroeconomic Determinants". Journal of Economics and Management 7(1): 43-72.
سیاست گذاری اقتصادی
دوره 9، شماره 18
آذر 1396
صفحه 205-229

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار