رتبه‌بندی و تعیین مزیت نسبی فعالیت‌های صنعتی استان یزد با استفاده از روش تلفیقی تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای اقتصاد، دانشیار پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی

2 کارشناس ارشد اقتصاد و کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری یزد

3 . کارشناس ارشد آمار و کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری یزد

چکیده

شناسایی جایگاه هر یک از صنایع کشور در بین سایر صنایع مسئله‌ای است که برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران درسطح کلان کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این موضوع در مورد فعالیت‌های صنعتی در سطح منطقه‌ای نیز حائز اهمیت است، زیرا بر اساس اصول و مبانی اقتصادی تخصیص منابع باید بر اساس توانمندی‌ها و مزیت‌های نسبی مناطق صورت پذیرد. با انتخاب بخش صنعت به عنوان محور توسعه در اسناد برنامه‌های پنج‌ساله توسعه و چشم‌انداز 20 ساله کشور، تدوین برنامه توسعه هر یک از مناطق به طور جداگانه بر اساس ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل در این بخش امری بسیار مهم و حیاتی است. بر این اساس، در این مقاله کوشش می‌شود که قابلیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در بخش صنعت استان یزد شناسایی شود. به این منظور ابتدا با استفاده از روش‌های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی شاخص‌های ترکیبی مرتبط با موضوع طراحی شده است. سپس به کمک این شاخص‌ها، بخش‌های مختلف فعالیت‌های صنعتی استان برای یک دوره زمانی 4 ساله برحسب کدهای دورقمی ISIC و براساس درجه برخورداری از مزیت، رتبه‌بندی شده‌اند. طی دوره مورد بررسی بیشترین درجه برخورداری به صنایع تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی و تولید منسوجات اختصاص یافته است. علاوه بر آن، صنایع تولید فلزات اساسی و تولید مواد و محصولات شیمیایی نیز از رتبه خوبی از این حیث برخوردار می‌باشند. همچنین مقایسه نتایج مقاله با سیاست‌گذاری‌های صورت گرفته در بخش صنعت، بیانگر این امر است که در بسیاری از موارد به مزیت نسبی صنایع در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای توجهی نشده است و تا حدود زیادی عدم همسویی میان صنایع با مزیت بالا و تخصیص منابع وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ranking Industrial Activities in Yazd province; Synthesis of Factor Analysis and Numerical Taxonomy Methods

نویسندگان [English]

  • Seyyed Hossein Mirjalili 1
  • Seyyed Abbas Mir Dehqan 2
  • Saeed Dehqan Khavari 2
  • Reza Vali Zadeh 3
1 Associated Professor of Human Sciences and Cultural Studies Institute
2 M.A. Educated in Economics and Economic Expert of Management and Planning Organization
3 . M.A. Educated in Statistics and Statistical Expert of Management and Planning Organization
چکیده [English]

In this paper, in order to recognize the potentials of industrial sector, we used for three years: 2001-2004, a synthesis of factor analysis and numerical taxonomy for 2 digit ISIC codes to derive the priorities are used.
The results point out that the industries could be sorted as follows: non-metal mine products and textiles. Moreover, basic metals and chemicals had a rapid growth, but unfortunately these results have ignored in industrial planning of Yazd province, which should be considered in planning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrial Activities
  • Yazd province
  • Factor analysis
  • Numerical Taxonomy